KONTROLA RUCHU DROGOWEGO

1.Osoby, które mogą dawać polecenia lub sygnały kierującemu

Policjant.
Żołnierz wojskowego organu porządkowego, zabezpieczającego przemarsz lub przejazd kolumny wojskowej albo w razie akcji związanej z ratowaniem życia lub mienia.
Żołnierz Straży Granicznej w strefie nadgranicznej.
Pracownik kolejowy na przejeździe kolejowym.
Pracownik zarządu drogi lub osoba wykonująca roboty na drodze na zlecenie lub za zgodą zarządu drogi.
Osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię, w wyznaczonym miejscu.
Inne osoby upoważnione w drodze odpowiedniego rozporządzenia (np. funkcjonariusze straży miejskiej lub gminnej).

Osoby te powinny być łatwo rozpoznawalne i widoczne z dostatecznej odległości, zarówno w dzień, jak i w nocy, za wyjątkiem policjanta, który powinien być łatwo rozpoznawalny tylko poza obszarem zabudowanym.

2.Zadania i uprawnienia Policji

2.1. Zadania Policji:

czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach,
kierowanie ruchem i jego kontrolowanie.

2.2. Ważniejsze uprawnienia Policji:

legitymowanie uczestników ruchu drogowego i udzielanie im wiążących poleceń co do używania pojazdów,
sprawdzanie dokumentów wymaganych w związku z kierowaniem pojazdem i jego używaniem, a także dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności (OC) posiadacza pojazdu lub stwierdzającego opłacenie składki tego ubezpieczenia,
żądanie poddania się przez kierującego pojazdem badaniom w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu,
sprawdzanie stanu technicznego, wyposażenia, ładunku, wymiarów, masy, lub nacisku osi pojazdu znajdującego się na drodze,
zatrzymywanie dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdem lub jego używania,
wydawanie poleceń uczestników ruchu i innym osobom będącym na drogach (np., które spowodowały przeszkody utrudniające ruch),
uniemożliwienia kierowania pojazdem osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu,
uniemożliwienia korzystania z pojazdu, którego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu lub porządkowi ruchu, powodującego uszkodzenia drogi albo naruszają wymagania ochrony środowiska,
uniemożliwienia korzystania z pojazdu, jeżeli kierujący nim nie okazał dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności (OC) posiadacza pojazdu lub stwierdzającego opłacenie składki tego ubezpieczenia,
uniemożliwienia kierowania pojazdem przez osobę nieposiadającą wymaganych dokumentów uprawniających do kierowania lub używania pojazdu,
usuwanie lub blokowanie pojazdu z przypadkach, o których mowa w punkcie 4 rozdziału XXII tego skryptu,
używanie przyrządów kontrolno-pomiarowych, a w szczególności do badania pojazdu, określania jego masy, nacisku osi lub prędkości, stwierdzania naruszenia wymagań ochrony środowiska oraz do stwierdzania stanu trzeźwości kierującego,
używania urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych, służących do wydawania wiążących poleceń uczestnikowi ruchu,
występowanie w uzasadnionych przypadkach z wnioskiem o ocenę stanu zdrowia kierującego pojazdem,
blokowania kół pojazdu pozostawionego w miejscu, gdzie jest to zabronione, lecz nie utrudnia to ruchu lub nie zagraża bezpieczeństwu,
pilotowania pojazdów, których wymiary, masa lub naciski osi przekraczają określone wielkości; pilotowanie wykonywane jest za odpłatnością ponoszoną przez właściciela lub posiadacza pojazdu.

3.Sygnały dawane przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego

Policjant umundurowany lub inna osoba uprawniona do kontroli w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały tarczą do zatrzymania pojazdów lub ręką, a w warunkach niedostatecznej widoczności latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym.
Policjant nie umundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały zawsze tarczą do zatrzymania pojazdów, a w warunkach niedostatecznej widoczności latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym.
Policjant jadący pojazdem samochodowym może podawać kierującemu pojazdem polecenia do określonego zachowania się za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych.
Dla zwrócenia uwagi na podawane sygnały lub polecenia policjant może używać sygnałów dźwiękowych lub gwizdka policyjnego.

Uwaga: W przypadku podania przez kontrolującego sygnału do zatrzymania pojazdu kierujący tym pojazdem jest obowiązany:
- zatrzymać pojazd,
- trzymać ręce na kierownicy i nie wysiadać z pojazdu.

4.Dodatkowe warunki dla niektórych osób uprawnionych do kontroli ruchu drogowego

Policjant nie umundurowany jest uprawniony do zatrzymania kierującego pojazdem wyłącznie na obszarze zabudowanym.

Policjant, po zatrzymaniu pojazdu, podaje kierującemu stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania, a ponadto:

policjant umundurowany okazuje legitymację służbową na żądanie kontrolowanego uczestnika ruchu,
policjant nie umundurowany okazuje legitymację służbowa bez wezwania.

Legitymację służbową okazuje się w sposób umożliwiający kontrolowanemu uczestnikowi ruchu odczytanie numeru służbowego policjanta oraz nazwy organu, który wydał legitymację.

Przystępując do czynności kontrolnych policjant może wydać polecenie unieruchomienia silnika pojazdu lub włączenie świateł awaryjnych.

W przypadkach uzasadnionych policjant może wydać kierującemu pojazdem lub pasażerowi polecenie opuszczenia pojazdu.

Uwaga:

W szczególnych przypadkach (np. w razie zatrzymania pojazdu w wyniku pościgu lub jeżeli zachodzi podejrzenie, że pojazd pochodzi z przestępstwa albo jadące w nim osoby popełniły przestępstwo), policjant nakazuje kierującemu pojazdem lub pasażerowi opuścić pojazd, stanąć w rozkroku i oprzeć ręce na dachu (boku) pojazdu lub położyć się na pasie drogowym twarzą do ziemi.
Do pojazdu policyjnego uczestnik ruchu może być wpuszczony tylko w sytuacjach wyjątkowych, jak np. w razie konieczności udzielenia pomocy choremu lub rannemu, doprowadzenia do jednostki Policji, izby wytrzeźwień lub placówki służby zdrowia, poddania badaniu w celu ustaleniu zawartości w organizmie alkoholu albo okazania przebiegu zarejestrowanego wykroczenia.